Taurarin Samani

Ba kasafai nake samun kaina a cikin yanayin kaɗaici ba saboda a duk lokacin da na ɗaga kaina na yi duba zuwa ga samani, akwai ababen da ke fitowa daga duniyar tunanina dake ƙayatar da ni. Akwai so, misali. Ina son sa, ina son na yi ta kallon sa. Haka kurum, ba wai don ina so na kasance tare da shi bane, ko kusa, wasu abubuwan ganin su daga nesa yafi, kuma akwai tafiya mai tsawo tsakanin duniyar tunanina da ta zahirina. 

Akwai kuma kyawu, zan iya cewa kusan duk ababen da ke ƙayatar da ni akwai kyawu a cikinsu. Misali, dubi shayi, dubi turirin da ke ziryowa sama daga moɗar shayi, dubi sinadaran sa, dubi ƙwallar sa dake jikin shatin moɗar, dubin zatin sa shi karan-kan-sa. Akwai kyawu a shayi da kominsa....

Akwai kuma tarihi: wanda ya kasance mai kawo mini ziyara duk sakan. Kusan komai na yi, sai na ga ɓurɓushin tarihi a cikinsa. Ballantana, a duniyar tunanina, inda: zamanin da-da ke artabu da zamanin da, masana fikirar da ke artabu da na yanzu, tutar masarautun Hausawa ke artabu da ta Fulani, Gobirawa ke ci gaba da kawo hare hare Sakkwato da Zamfara, Katsinawan Maraɗi ke suɗaɗowa Katsina, Buharin Haɗejiya ke bawa daular Sakkwato wahala, musayen zazzafar rubututtuka tsakanin El-kanemi da Muhammadu Ɓallo ke cigaba da kwaranya, Kanawa ke tarbar Sarkinsu Alu bayan Basasa — shi a saman doki, sanye da fararen kaya, mayaƙa a bayansa, bayansa ma a bayansa. Marubuta ke ci gaba da rubutu ba tare da damuwa da duk wannan ba, Sarkin Musulmin da ke shiga ɗaka ya fara rubuta waƙe bayan ya gama fille kan maƙiya. Matar so, ma'abociyar ilimi, Nana Asma'u da ke ciyar da al'umma gaba ta hanyar koyar dasu daga ƙoramar iliminta. 

A duk wannan, sai kuma kaga ababen sun rikiɗe sun zama ayar tambaya: shin a wani ƙarni nake a duniyar tunanina? A wani zamani nake? Shin kasancewata a wani ƙarnin na da tasiri kan rayuwata ta yau da kullum ko ƙa-ƙa? 

Tambayoyin sai su rikiɗe su zama wata mata, kyakkyawa mai cikar zati da kamala. Ba ta da ko da lulluɓi amma zatin ta ya zame mata lulluɓi. A fuskar ta akwai wani tabo baƙi mai kama da ɗigon tawada, ta na murmushi kuma ta ɓata rai wasu lokutan. Ta kalleni sai kuma ta yi kamar ba ni. Da nai ƙuri ina dubanta sai na lura da hannunta akwai zanen tambarin arewa a manne a saman tafukanta. Gefe guda kuma a rigarta— can saman ta, kusa da wuyarta, ɗan kasa kaɗan— akwai zanen gidan da babu komai a ciki. A gefenta akwai littafan da babu rubutu a can ciki. Sannan akwai dokin da bata hawa sai dai kullum ayi ta mata ado. 

Sai kuma ta rikiɗe ta zama ni. Kamar ni kamar ba ni ba. Ga ni nan da littafai tuli ina ta nazarin su, ga maguna a gefe na manya manya masu gashi mai laushi da daɗin taɓawa. Farare dukkansu. Ga moɗar shayi ina ta sha ina ta kamfata. Na ƙare sanin tarihi—na kafa tarihi! Ina ta murna sai kuma na fara kuka. Kamar dai yadda akwai tarin alheri ga sani hakama akwai nakasu ga yawan sani. Ga ni nan a wata tsibiri, a zagaye da ni Teku da Bishiyoyi. Sai hadari ya taso daga ko'ina. Ina jin ƙishi ina ta jiran ruwan domin na sha. Sai ɗigo ɗaya ya fito daga gajimaren, yai ta juyi har ya iso duniyar tamu har ya faɗa tekun. Da ina ta murna yanzu kuma na fara kuka. Shin ku faɗa min, na sani ne ko kuma ban sani ba? Saboda duk yadda kuka duba, dole ne na koka: Ban ɗanɗana ɗigon ba, ba zan iya sha daga tekun ba. Duk sauran dalilan daga baya ne fa. Yanzu dai neman ruwa ya kama ni— ko dai na je nemansa ko kuma na zauna na jiraye ruwan sama. 

Sannan akwai adadin kwanaki da shekaru da na ɗiba a duniya, da yadda ma na yi amfani da shi. Gujegujen da na yi a nan da ma kurakuran da na tafka. Kuma ban da-na-sanin kurakurai na ko kaɗan. Kallonsu ma nake ina murmushi a raina. Ba wai don na amfana da su bane, e ƙila — tabbas ma na amfana da su — amma kawai saboda kasancewar su kurakurai shi ya sa na ke murmusawa a gare su. Ni ganina nake a cikinsu; ni a mutum ba a halittar da na ƙera wa kaina ba. Ni a gangariyar mutum mai kuskure. Mutum Ajizi. Shi ya sa na ke murmushi, dan a kullum suna tuna mini da waye ni idan na zama mai mantuwa— saboda mantuwa halittace da aka yi ta dan mu. 

Mantuwa na da tasiri ƙwarai a wannan bigire saboda ni dai ba komai na ke iya tunawa ba. Misali ba zan iya tuna ababen da suka faru da na ke shekara 10-15 ba, saidai ƴan kaɗan da ga cikin abubuwan da suka wakana. Na san na yi rashin lafiya a waɗannan shekaru, sannan nuna hazaƙa kwarai a makaranta. Sannan zan ɗan iya tuna abokaina da wasu abubuwan da suka faru da Ni kaina. Waɗannan duk ba su kai kaso 10 cikin ɗari daga ciki ba. Mantuwa na da daɗi. Har fuskoki ma ina mantasu, ina manta yadda duniyata ta kasance a baya, ina manta waɗanda suka munana min da ma waɗanda suka taimaka min na tsallaka titi. Waɗanda suka zage ni da ma waɗanda suka yabe ni. Tabbas mantuwa na da daɗi! 

Akwai kuma gulbin tunani da ke cigaba da ke cigaba da cika kamar a tsakiyar damuna. Zan iya riskar komai a duniya ta hanyar tunani. Ina shagala ƙwarai a wannan yanayi, duk da yake dai; da tunani nake tunanin, amma hakan ba ya hana ni samun cikakkiyar annashuwa a yayin yin sa. Ina farin ciki ƙwarai a wannan dausayin, ina kasancewa tatil tamkar wanda ya kwana a buge tsabar farin ciki. Ko dai tunanin ne ke bugar da ni ko kuma kasancewar na san ina tunanin ne, ba na ce ba. Misali, zan iya tunanin cewa ni ina tunanin abu kaza da kaza sun faru a gare ni, ko na mace ne ko ina raye. Sai kuma na fara tunanin yadda abin ya kaya ko da ina a raye ne ko a mace. Tunanin ba sa damuwa da kasancewa ta a mace, su ko a jikinsu. Kawai za su cigaba da tafiya ne bisa tsarin da ruhina(ƙila) ya tsara. Hakan kuwa na birge ni matuƙa kuma ina samun biyan buƙata— duk da bani bane nake tsara su, zuwa suke. Biyan buƙatar kuwa da nake samu ba ya wuce kasancewar ina iya sanin abin da zai wakana da raina ko babu. Hakan na matuƙar ƙayatar dani. Duk da yake, wasu lokutan, ina jan ragamar tunanin zuwa in da nake so su je— saboda zan iya hakan kuma ina da ikon yi hakan, tunda tunanina ne bana kowa ba. Ina matuƙar son wannan ɓarin na duniyar tunanina. Ban son me yasa ba, amma ina jin, ƙila, saboda ni ne mai yinsu ba kowa ba. 

Hakazalika, duk a nan duniyar, na kan samu kaina a wani yanayin da ke sani tunano duk abubuwan da suka faru, da waɗanda za su faru, da waɗanda nake so su faru, da waɗanda nake fatan su faru, da waɗanda nake hanƙoron faruwar su, da waɗanda haka kurum suke faruwa. Iya wannan na iya kaini duk wani irin bene na farin ciki da ɗan adam zai iya kintatawa. Idan ma kintacen za ya kai can sama-saman-samaniya ne, to ni ma farin ciki na na wurin, tare da.... 

Kada ku bi ta zancena, kawai ina labarta muku kaɗan daga cikin ababen dake shigowa duniyata ne da zaran na ɗaga kayi na ko ruhi na. Da zaran na kaɗaitu, da zaran yanayin shiru ya riske ni. Shi ya sa nake son barci. Amma fa, hakan ba ya hana ni ƙin shiru, saboda a wasu lokutan — a gaskiya, lokuta masu yawa — na kan riski aminci a wannan yanayi. Shi ya sa nake son shiru. Kuma ina son barci. Kuma ma ina son tunani — saboda suma da hular shiru suke zuwa, matayensu kam da kalabinsa, aworworansa, mayafinsa, murmushinsa, kyawunsa. 

Kai ina son shiru, a halin yanzu ma a can wata ƙasa a duniyar tunanina, ina zaune a dandamalin rayuwa ina mai kallonta, a samana akwai bishiyar Ɓaure mai girma da faɗi. A gefe na akwai moɗar shayi. A can gaba na kam akwai kyakkyawar budurwa mai cikakken zati, ni kuwa sai kallonta nake: ina shan shayi, ina ta son shiruna!  

08/05/25
MA. Maibasira